W obliczu ograniczonych zasobów wody na Ziemi oraz innych niepokojących sytuacji związanych z kryzysem klimatycznym potrzebna jest zmiana zachowań, przyzwyczajeń, sposobów produkcji. Aby pozostawić przyszłym pokoleniom świat w jakim każdy z nas chciałby żyć, należy jak najszybciej w wielu dziedzinach naszego życia wprowadzić ideę zrównoważonego rozwoju.

Działania zgodne z ideą zrównoważonego rozwoju koncentrują się na świadomym wykorzystaniu zasobów naturalnych, zmniejszeniu zanieczyszczeń, zapewnieniu godnych warunków pracy i dbałości o środowisko lokalne i społeczne. Zrównoważony rozwój to nic innego jak ograniczenie zużycia surowców nieodnawialnych, eliminowanie przetwórstwa materiałów niebezpiecznych, toksycznych czy niepodlegających degradacji.

Co to jest zrównoważona moda?

Zrównoważona moda, to moda ekologiczna, to wszelkie działania tej branży, które mają na celu ochronę środowiska naturalnego tak, aby zwiększyć szansę przyszłych pokoleń na zaspokajanie ich potrzeb. To nowy nurt, którego celem jest zmiana systemu modowego na bardziej sprzyjający środowisku i ludziom.

Szacuje się, że przemysł odzieżowy jest drugim co do wielkości źródłem zanieczyszczeń na świecie. Odpowiada za 8,1% światowych emisji gazów cieplarnianych, to 4mld metrów sześciennych gazów przyczyniających się do ocieplenia klimatu rocznie.

Dość powiedzieć, że do wyprodukowania jednej bawełnianej koszulki potrzeba około 2700 litrów wody, to tyle ile spożywa dorosły człowiek w ciągu 3 lat.

Wyprodukowanie jednej pary jeansów pochłania jeszcze więcej wody (ok.10tys. litrów).

Przetwarzanie i obróbka skóry ma również wpływ na ślad wodny( to suma wody zużyta bezpośrednio np. pranie ubrań i pośrednio, a więc produkcja i transport rzeczy, które kupujemy).Do wyprodukowania jedne pary butów z bydlęcej skóry potrzeba ok. 8tys. litrów wody. Ponadto hodowla bydła wiąże się z dużą emisją gazów cieplarnianych. Dlatego moda zrównoważona, to odpowiedzialne metody produkcji w przemyśle odzieżowym, jak choćby strategia produkcji tworzyw sztucznych w obiegu zamkniętym( stosowanie recyklingu produktów), to innowacje w zakresie materiałów biodegradowalnych, to stosowanie materiałów organicznych z upraw ekologicznych.

Również każdy z nas konsumentów może zmniejszyć swój ślad wodny, kupując ubrania z odpowiednich materiałów i właściwie je pielęgnując. Wybierajmy ubrania z bawełny organicznej, do której wyprodukowania potrzeba dużo mniej wody i nie stosuje się szkodliwych pestycydów. Szukajmy ubrań z certyfikatem GOTS i OCS. Kupujmy ubrania ze sztucznego jedwabiu( Lyocell), o oddychającej strukturze, który podlega biodegradacji, a także materiałów naturalnych jak len, jedwab, wełna czy korek.

Nie kupujmy odzieży z poliestru, który jest pochodną ropy naftowej. To plastik, który nie podlega biodegradacji, do jego produkcji zużywa się wiele szkodliwych chemikaliów, które zanieczyszczają nasze naturalne środowisko. Ponadto pranie odzieży z włókien sztucznych uwalnia mikrocząsteczki, które kanalizą trafiają do zbiorników wodnych oraz oceanów, aby na koniec trafić na nasze talerze. Szacuje się, że ok.35% plastiku znajdującego się w wodach morskich produkowanych jest przez przemysł odzieżowy. Wpływ mody na środowisko zależy również od tego jak długo odzież jest używana. Dlatego coraz bardziej popularna staje się idea drugiego obiegu i możliwości noszenia ubrań, które przetrwają dłużej niż kilka sezonów. Zaczynamy kupować ubrania o charakterze ponadczasowym i wysokiej jakości, które dobrze będą nam służyć przez długi czas. Bardzo popularne staje się także nie wyrzucanie ubrań, ale dawanie im drugiego życia, poprzez wymianę w gronie bliskich, poprzez sklepy typu second hand, czy aplikacje powstałe z myślą o kupowaniu i sprzedawaniu używanych ubrań.

Wymiar ekologiczny

Zrównoważona moda minimalizuje zużycie surowców, barwników, szkodliwych chemikaliów, aby generować jak najmniej zanieczyszczeń i odpadów. Istotne jest korzystanie z odnawialnych źródeł energii i uważny wybór surowców. Moda ta chętnie sięga po materiały naturalne lub biodegradowalne. Ekologiczne jest także tworzenie ubrań i dodatków z materiałów z odzysku, nawet jeśli to poliester z recyklingu. Najważniejsze jest tu bowiem, że surowiec jest nadal w obiegu, a nie zalega na wysypiskach lub na dnie oceanu i nie podlega spaleniu. Bardzo ważna jest też rola wprowadzanych nowych technologii pozwalających produkować nowe materiały z odpadów np. skórek cytrusów, kaktusa, liści ananasa, czy skóry z jabłek, a także ze śmieci np. butelekPET( obniżamy o 75% emisję dwutlenku węgla w porównaniu z tradycyjną produkcją poliestru). Wyprodukowany ze śmieci poliester jest bardzo trwały, można go nosić przez długi czas i może być przetwarzany kilka razy.

Aspekt etyczny

Sprzeciw wobec wyzysku dzieci, narażaniu zdrowia i życia ludzi, niegodnych warunków pracy, głodowych zarobków, łamanie praw zwierząt- to postulaty mody etycznej. W myśl mody etycznej ubrania powstają zgodnie z prawami człowieka i zwierząt, a także w trosce o losy planety.

Marki, które deklarują modę etyczną nie stosują futer, skór, materiałów, które zawierają szkodliwe dla zdrowia substancje chemiczne, nie zatrudniają dzieci i dobrze opłacają swoich pracowników.

Niestety wiele fabryk produkujących odzież ulokowanych jest w państwach rozwijających się, gdzie pracowników nie chroni prawo pracownicze i standardy pracy. Narażeni są oni na często skandaliczne warunki pracy, wykorzystywani przez wielkie koncerny są z reguły nisko opłacani.

Szczególnie zalewająca nas zewsząd tania odzież z sieciówek produkowana jest często bez poszanowania praw człowieka.

Brak humanitaryzmu dotyczy także firm produkujących buty i ubrania ze skór zwierzęcych.

Szuka się alternatywy dla naturalnych skór. Wielkie marki mają w swej ofercie sztuczną skórę wytwarzaną z korka, lub odpadów z ananasa i jabłek zmieszanych z pochodzącym z recyklingu poliestrem. Wiele marek świadomie rezygnuje w swoich kolekcjach z futer i skór, a wełnę i kaszmir pozyskuje wyłącznie z hodowli odbywających się z poszanowaniem praw zwierząt.

Żadna produkcja nie może bowiem usprawiedliwiać cierpienia ludzi i zwierząt, wyzysku, współczesnego niewolnictwa, pracy dzieci, czy łamania praw człowieka.

Aspekt społeczny

Zrównoważona moda jest odpowiedzialnością zbiorową, odpowiada zarówno producent, modowe marki jak i konsument. Tekstylne odpady generują też sami konsumenci, którzy podlegają modzie na nowości w związku z ciągłym napływem nowych towarów na rynek. Poprzez nowy ubiór pokazują też swój status społeczny. Dla wielu zakupy są formą spędzania wolnego czasu. Kupujemy coraz więcej ubrań, które w praktyce nie są nam potrzebne, nie przejmując się kosztami społecznymi i środowiskowymi.

Po co nakręcać konsumpcję skoro ubraniami można się wymieniać, dzielić, przerabiać i je odświeżać, korzystać z kreacji z drugiej ręki. Wielkie koncerny stosują politykę krótkich kolekcji ( 25 dni, tyle średnio trwa życie jednej sztuki odzieży marki Zara). W parze z szybkością idzie ilość – każdego roku produkuje się 150 bilionów sztuk odzieży. To pociąga za sobą gigantyczne marnotrawstwo. Efektem szybkiej mody jest to, że kiedy produkty nie zostaną sprzedane producent je utylizuje czyli zostają one palone lub niszczone i wysyłane na wysypiska. H&M w 2016 roku puścił z dymem 19 ton ubrań. Te dane pochodzą z jednej tylko spalarni. Szacuje się, że 60% odzieży produkowanej co roku trafia na wysypiska śmieci. Szybka moda ma niewątpliwie negatywny wpływ na środowisko, dlatego musimy podejść do mody odpowiedzialnie i świadomie, co przejawiać się będzie w kupowaniu mniejszej ilości ubrań, wybieraniu rzeczy lepszej jakości, trwalszych, które wystarczą na dłużej, dawaniu ubraniom drugiego życia poprzez wymianę lub sprzedaż.